Đà phá giá nhân dân tệ chững lại, các
chỉ số kinh tế ở Mỹ, châu Âu và Nhật Bản phục hồi, tiêu dùng nội địa tại
các nước sẽ gia tăng... là những yếu tố để nhà đầu tư giảm bớt bi quan.
Từ ngày 11/8, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc bất ngờ phá giá đồng nhân
dân tệ 3 lần liên tiếp và sau đó là những xáo động mạnh trên thị trường
tài chính, tiền tệ toàn cầu. Việt Nam cũng đang nằm trong vòng xoáy xáo
trộn đó mà biểu hiện rõ nhất là ở thị trường ngoại hối. Sau 2 lần điều
chỉnh, tỷ giá ngoại tệ trên thị trường vẫn còn rất nóng dù thông điệp
của Ngân hàng Nhà nước đưa ra đã rõ ràng: Không tiếp tục điều chỉnh tỷ
giá trong năm 2015.
Là một người có hàng chục năm kinh nghiệm trên thị trường chứng khoán,
ông Nguyễn Đức Hùng Linh, Giám đốc Phân tích và Tư vấn đầu tư Công ty cổ
phần Chứng khoán Sài Gòn (SSI) cho rằng, dù rủi ro có tăng nhưng cũng
có những lý do để nhà đầu tư không nên quá lo ngại.
Thứ nhất: Tăng
trưởng kinh tế toàn cầu đang trông chờ vào 3 khu vực kinh tế phát triển
là Mỹ, Eurozone và Nhật bản, nơi mà các chỉ số kinh tế vẫn đang cho
thấy sự hồi phục. Dự báo tăng trưởng kinh tế của Mỹ trong năm 2015 là
2,3% và tăng lên 2% vào năm 2016. Nhật Bản nhờ chính sách tiền tệ nới
lỏng sẽ có tăng trưởng dương trong năm 2015 và sau đó tăng lên 1,4% vào
2016. Đồng USD lên giá có gây khó khăn trước mắt cho một số ngành công
nghiệp. Tuy nhiên, xét tổng thể các nước này đều đang hưởng lợi lớn từ
giá dầu giảm. Kinh tế của 3 khu vực này sẽ là đầu tàu kéo nền kinh tế
toàn cầu đi lên dù kinh tế Trung Quốc đi chậm lại.
Thứ hai: Mối lo
ngại về việc chứng khoán Trung Quốc sụt giảm làm ảnh hưởng đến kinh tế
Trung Quốc là hơi quá mức. Bởi lẽ, thị trường chứng khoán chỉ đóng một
vai trò nhỏ trong nền kinh tế Trung Quốc vốn dựa chủ yếu vào tín dụng và
người Trung Quốc chỉ giữ 7% tài sản ở dạng đầu tư cổ phiếu. Cho dù đã
giảm sâu, mức định giá của Shanghai Composite Index vẫn còn ở mức PE 15,
tức là 50% cao hơn so với thời gian trước khi tăng nóng. Chứng khoán
Trung Quốc vẫn còn có thể giảm tiếp nhưng nhìn dài hạn thì họ vẫn có mức
tăng tương đối trong một năm.
 |
Chỉ số PE và GDP ở một số thị trường. Nguồn: Bloomberg
|
Thứ ba: Dư
địa cho Chính phủ Trung Quốc để kích thích kinh tế nhằm tránh hạ cánh
cứng còn nhiều. Ngày 25/8, Trung Quốc đã giảm lãi suất 0,25% và giảm tỷ
lệ dự trữ bắt buộc 0,5% xuống 18%. Đây là lần đầu tiên Trung Quốc sử
dụng đồng thời 2 công cụ tiền tệ chính nhằm vực dậy niềm tin của giới
đầu tư. Với lãi suất huy động 1,7% và tỷ lệ dự trữ bắt buộc ở 18%, Ngân
hàng trung ương nước này còn có thể tiếp tục nới lỏng khi cần thiết. Để
có được dư địa lớn như vậy cũng phải thấy rằng kinh tế và tiềm lực của
nước này là rất lớn, nhờ có một quãng thời gian dài tăng trưởng cao.
 |
Tỷ lệ dự trữ bắt buộc và lãi suất cho vay, huy động của Trung Quốc. Nguồn: Bloomberg
|
Thứ tư: Với nền
kinh tế Trung Quốc tăng trưởng chậm lại, giá cả hàng hóa đang giảm sâu.
Điều này ảnh hưởng đến kinh tế các nước xuất khẩu nguyên liệu như
Indonesia hay Australia. Giá dầu giảm mạnh cũng sẽ ảnh hưởng đến các
quốc gia xuất khẩu dầu, đặc biệt là Nga. Tuy nhiên nhìn ở góc độ toàn
cầu thì giá hàng hóa giảm đang mang lại lợi ích tích cực khi làm giảm
chi phí sản xuất, tăng tiêu dùng nội địa. Giá hàng hóa giảm đã tạo ra
khoảng trống để Ngân hàng trung ương các nước để nới lỏng tiền tệ, kích
thích kinh tế hay điều chỉnh tỷ giá mà không làm tăng lạm phát.
Thứ năm: Mặc dù
thời gian qua đồng nội tệ của nhiều nước đã giảm so với USD, tuy nhiên
rủi ro khủng hoảng tài chính liên quan đến mất khả năng trả nợ nước
ngoài ở các nước cũng không phải quá lớn. Nguyên nhân chính là tỷ lệ nợ
nước ngoài ở thời điểm này thấp hơn đáng kể so với thời điểm diễn ra
khủng hoảng tài chính thập kỷ 80 và 90. Việc giảm giá đồng nội tệ ở các
nước đã diễn ra trong một thời gian dài và những biến động trong một
tháng qua cũng chỉ là một phần nhỏ trong biến động tỷ giá. Tuy nhiên,
điều này đã không tạo ra biến cố đáng kể nào liên quan đến gánh nặng nợ
nước ngoài.
Trên đây là 5 lý do mà chúng tôi cho rằng, nhà đầu tư cần lưu ý để
không trở nên bi quan và hành động một cách "bầy đàn", gây ra thiệt hại
không đáng có. Cũng trong ngày 25/8, Thủ tường Trung Quốc đã tuyên bố sẽ
không tiếp tục phá giá đồng NDT và duy trì tỷ giá NDT một cách ổn định.
Khi đồng NDT được giữ ổn định, các đồng tiền trong khu vực như VND sẽ
không còn chịu áp lực điều chỉnh mạnh từ bên ngoài. So với thời điểm
cách đây một tháng, đồng VND hiện tại còn bị mất giá nhiều hơn so với
đồng NDT, thể hiện sự phản ứng có phần thái quá của thị trường trong
nước.
Nguyễn Đức Hùng Linh
Giám đốc Phân tích & Tư vấn đầu tư Công ty cổ phần chứng khoán Sài Gòn
