Hướng
tới mục tiêu này, từ ngày 1/1/2016, Trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt
Nam (VSD) sẽ triển khai rút ngắn thời gian thanh toán từ sáng ngày T+3
xuống T+2, nhưng liệu các thành viên đã sẵn sàng?
Ông Mạc Quang Huy, Tổng giám đốc CTCK
Maritime (MSI) cho biết, để thực hiện rút ngắn thời gian thanh toán từ
T+3 xuống T+2, MSI chỉ phải điều chỉnh tham số hệ thống, nghĩa là chỉ
liên quan đến yếu tố kỹ thuật. Việc này không quá phức tạp.
Theo ông Huy, điều chỉnh thời gian thanh
toán sớm hơn 1 ngày giúp khách hàng hưởng lợi như giảm được phí ứng
trước tiền bán 1 ngày và tiền về đến tài khoản sớm hơn giúp nhà đầu tư
chủ động hơn trong việc tìm kiếm các cổ phiếu khác để giao dịch, dù xét
về bản chất thì việc giao dịch cổ phiếu không có thay đổi.
Trên thực tế, việc giảm thời gian thanh toán về 16h30 chiều ngày T+2, dự kiến áp dụng từ đầu năm 2016 là một giải pháp kỹ thuật để TTCK Việt Nam tiến tới thông lệ quốc tế. Xét ở góc độ NĐT, việc giảm thời gian thanh toán giúp giảm phí ứng trước 1 ngày, tiền về tài khoản sớm hơn 1 ngày, nhưng đối với cổ phiếu mua vào thì vẫn phải chờ đến 9h sáng ngày T+3 mới được đặt bán.
Trên thực tế, thay đổi thời gian thanh
toán đồng nghĩa với thay đổi cơ chế thanh toán nên các CTCK sẽ phải điều
chỉnh lại hệ thống thanh toán. Ông Trần Hải Hà, Tổng giám đốc CTCK MB
(MBS) chia sẻ, MSB đang xây dựng lại hệ thống để chuẩn bị cho việc thực
hiện giảm thời gian thanh toán, dự kiến giữa tháng 12 có thể đưa vào vận
hành.
Lãnh đạo MBS đánh giá, việc giảm thời
gian thanh toán xuống T+2 giúp vòng quay vốn của NĐT tăng lên đáng kể do
thời gian chứng khoán về tài khoản được rút ngắn. Trong khi đó, giải
pháp cho phép giao dịch trong ngày (T+0) sẽ là lựa chọn tối ưu cho những
NĐT theo trường phái đầu cơ ngắn hạn.
Thực tế, một bộ phận NĐT đang sử dụng
các dịch vụ chưa chính thống cho việc mua bán chứng khoán tại ngày T+0
và nhu cầu sử dụng dịch vụ này là không nhỏ. Do đó, khi nghiệp vụ giao
dịch trong ngày được cơ quan quản lý cho phép thực hiện trong thời gian
tới, giao dịch chứng khoán sẽ sôi động, thanh khoản toàn thị trường sẽ
tăng cao.
Một số CTCK khác như SSI, HSC, BVSC,
VCBS… cho hay, hệ thống công nghệ của các công ty đều đã sẵn sàng để đáp
ứng yêu cầu rút ngắn thời gian thanh toán từ T+3 xuống T+2.
Ông Vũ Quang Đông, Giám đốc VCBS cho
rằng, giải pháp này sẽ tác động tích cực tới TTCK. Bởi lẽ, T+2 giúp gia
tăng vòng quay vốn của NĐT, từ đó làm tăng tính thanh khoản của thị
trường. Đặc biệt, khi các CTCK được thực hiện dịch vụ giao dịch trong
ngày thì tác động tới thị trường sẽ tích cực hơn.
Có ý kiến cho rằng, khi thực hiện rút
ngắn thời gian thanh toán, cần đánh giá kỹ tác động để tránh gây ra rủi
ro cho các hoạt động của thị trường, đồng thời cần có thời gian đủ dài
để chuẩn bị thực hiện.
Về vấn đề này, ông Dương Văn Thanh, Tổng
giám đốc VSD khẳng định, các điều kiện để triển khai rút ngắn thời gian
thanh toán giao dịch chứng khoán đã hội đủ. Hiện tại, công tác chuẩn bị
về cơ bản đã hoàn tất, Dự thảo Quy chế hướng dẫn hoạt động bù trừ,
thanh toán đã được VSD công bố, các chức năng của hệ thống phần mềm đã
được VSD hiệu chỉnh và sẵn sàng cho việc triển khai theo đúng kế hoạch
từ 1/1/2016.
Trước đó, từ tháng 9/2012, VSD đã có
bước cải tiến về quy trình thanh toán bằng việc chuyển thời gian hoàn
tất thanh toán (chuyển giao tiền và chứng khoán giữa bên mua và bán) từ
chiều ngày T+3 lên trước 9 giờ sáng ngày T+3, giúp NĐT có thể giao dịch
mua, bán chứng khoán ngay trong ngày T+3 từ số tiền và chứng khoán nhận
được trong sáng ngày T+3.
Cùng với việc điều chỉnh này, theo quy
định của VSD, NĐT bên mua phải chuyển tiền mua chứng khoán vào tài khoản
của thành viên bên mua mở tại ngân hàng thanh toán là BIDV vào chiều
ngày T+2 để đảm bảo cho việc thanh toán được thực hiện vào sáng ngày
T+3, thay vì thời gian chuyển tiền thanh toán là vào sáng ngày T+3 như
quy trình thanh toán cũ.
Trên thực tế, việc giảm thời gian thanh
toán về 16h30 chiều ngày T+2, dự kiến áp dụng từ đầu năm 2016 là một
giải pháp kỹ thuật để TTCK Việt Nam tiến tới thông lệ quốc tế. Xét ở góc
độ NĐT, việc giảm thời gian thanh toán giúp giảm phí ứng trước 1 ngày,
tiền về tài khoản sớm hơn 1 ngày, nhưng đối với cổ phiếu mua vào thì vẫn
phải chờ đến 9h sáng ngày T+3 mới được đặt bán. Tuy nhiên, xét về dài
hạn, khi thị trường kéo dài thời gian giao dịch, triển khai giao dịch cả
ngày, thì NĐT sẽ hưởng lợi nhiều hơn.
Tất nhiên, những giải pháp kỹ thuật được
đánh giá sẽ phát huy tác dụng trong bối cảnh nền kinh tế thuận lợi, tâm
lý NĐT lạc quan, dòng tiền chảy vào kênh chứng khoán tốt. Nếu các yếu
tố cơ bản không tốt thì giải pháp kỹ thuật cũng khó mang lại kết quả tối
ưu.
Hải Vân - ĐTCK
