Trao
đổi với ĐTCK, ông Nguyễn Trung Du, Giám đốc Phát triển Môi giới Tư vấn,
CTCK VNDirect cho rằng, áp lực giải chấp là nguyên nhân đẩy lực bán lên
cao trong những phiên giao dịch gần đây và các đợt giảm điểm của thị
trường trong các năm vừa qua đều có sự gia tăng áp lực giảm khi có hiện
tượng giải chấp.
Tình
hình vay nợ giao dịch ký quỹ (margin) tại các CTCK hiện đã giảm khoảng
20% so với mức đỉnh tháng 3/2015, nhưng dư nợ margin vẫn còn khá cao.
Nếu thị trường có thêm vài phiên giảm mạnh, lượng bán giải chấp sẽ tăng.
Hiện tại, dư nợ margin tại CTCK SSI là hơn 2.000 tỷ đồng, tại các CTCK lớn khác như HSC, VCSC, VNDiect… khoảng trên dưới 1.000 tỷ đồng.
Tuy
nhiên, mặt tích cực là khi dư nợ margin hạ xuống nhanh, dòng tiền trên
thị trường sẽ cân bằng hơn, bởi những NĐT có tài chính lành mạnh nhiều
khả năng sẽ mua vào cổ phiếu nhằm “bắt đáy”. Thực tế, thị trường thường
tạo đáy ngắn hạn sau các phiên chuyển giao mạnh mẽ này.
“Lượng margin trong đợt suy giảm của
TTCK lần này giảm khá chậm do khối ngoại liên tục bán ròng. Hơn nữa,
dòng tiền thật trên thị trường bị “vắt” tương đối sau các đợt tăng vốn
của nhiều doanh nghiệp. Do đó, để dư nợ margin giảm nhanh, cần thiết
phải có hoạt động mua ròng trở lại của các quỹ đầu tư, tự doanh của các
CTCK, hoặc khối ngoại trong các phiên giảm điểm. Khi margin cân bằng thì
cơ hội tạo đáy và hồi phục cho toàn thị trường sẽ xuất hiện”, ông Du
nói.
Một số ý kiến
khác cho biết, hiện tượng giải chấp thường diễn ra trong điều kiện thị
trường hoặc cổ phiếu đảo chiều sau đợt tăng nóng trước đó và NĐT sử dụng
đòn bẩy tài chính mạnh. Thời gian qua, áp lực giải chấp không lớn,
nhưng do thị trường suy yếu kéo dài nên nhiều NĐT chán nản khi thấy cổ
phiếu giảm giá, trong khi lo ngại trước bối cảnh thị trường đang chịu
nhiều tác động từ bên ngoài, khiến họ có động thái bán ra.
Từ đầu tháng 11/2015 đến nay, VN-Index
giảm khoảng 13%, không đáng kể so với mức giảm của các thị trường lớn
trong khu vực và mức thiệt hại của các NĐT chưa đến mức báo động. Tuy
nhiên, trong bối cảnh thị trường đang thiếu thông tin hỗ trợ thì những
thông tin tiêu cực về giá dầu, áp lực tỷ giá, khối ngoại liên tục bán
ròng, cùng với diễn biến xấu của TTTK thế giới đã tác động mạnh đến tâm
lý NĐT trong nước.
Ông Nguyễn Hồng Khanh, Trưởng phòng Phân
tích, CTCK Sacombank (SBS) nhận định, nếu thị trường giảm thêm sẽ tạo
một bằng giá hấp dẫn ở nhiều cổ phiếu và lực cầu mới xuất hiện nhiều
hơn.
Theo ông Khanh,
nhiều NĐT đang chịu thiệt hại khi thị trường có xu hướng giảm giá kéo
dài, dù mức giảm không nhiều. Bởi lẽ, trong xu hướng giảm đó, có một số
đợt sóng hồi, những đợt sóng hồi ngắn ngủi đã cuốn NĐT ngắn hạn quay
vòng cổ phiếu liên tục, khiến sự mất mát càng nhiều hơn. Khi niềm tin và
“túi tiền” cạn dần thì sẽ có nhiều NĐT sẵn sàng bán ra và tạm thời
thoát khỏi thị trường.
Các trạng thái
bán ở phiên cuối tuần qua mạnh mẽ và dứt khoát hơn một phần đến từ hoạt
động bán ra của khối ngoại trên diện rộng ở nhiều cổ phiếu. Việc khối
ngoại bất ngờ quay lại bán ròng có thể là nguyên nhân chính tạo sức ép
kéo NĐT trong nước bán theo để hạn chế thiệt hại, hơn là do áp lực giải
chấp.
Theo tìm hiểu của ĐTCK tại một số CTCK
có hoạt động margin sôi động như HSC, ACBS… đều cho thấy, tỷ lệ margin ở
các CTCK này không ở mức quá cao như các đợt trước do NĐT đã cẩn trọng
hơn.
Hoạt động margin chủ yếu tập trung vào
các mã cổ phiếu lớn, các mã này giảm giá ít nên mức độ ảnh hưởng đến
toàn thị trường không nhiều. Hiện tại, dư nợ margin tại CTCK SSI là hơn
2.000 tỷ đồng, tại các CTCK lớn khác như HSC, VCSC, VNDiect… khoảng trên
dưới 1.000 tỷ đồng.
Còn ở các CTCK vừa và nhỏ, mức độ sử
dụng đòn bẩy tài chính của NĐT rất thấp. Tuy nhiên, có ý kiến lo ngại,
với phiên giảm điểm mạnh cuối tuần qua (VN-Index giảm 1,8%), nếu thị
trường tiếp tục giảm điểm mạnh, thì hoạt động giải chấp diễn ra là điều
khó tránh khỏi.
Hoàng Anh - ĐTCK
