
Mới đây,
Sở GDCK Hà Nội (HNX) đã thực hiện lấy ý kiến các thành viên về “Phương
án tổ chức hoạt động tạo lập thị trường của các thành viên trên Sở GDCK
Hà Nội”, mở ra cơ hội xuất hiện các nhà tạo lập thị trường chính danh
trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
Bước chuyển mình
Thông tư 203/2015/TT-BTC của Bộ Tài
chính ban hành ngày 21/12/2015 hướng dẫn về giao dịch trên TTCK có hiệu
lực từ ngày 1/7/2016 có một điểm khá mới, quy định khá chi tiết về hoạt
động tạo lập thị trường của công ty chứng khoán.

Theo đó, các công ty chứng khoán thỏa mãn điều kiệntheo
quy định tại Thông tư 203 được đăng ký là thành viên tạo lập thị trường
với Sở GDCK, trên cơ sở Hợp đồng tạo lập thị trường ký đối với tổ chức
phát hành. Ngân hàng giám sát, công ty chứng khoán là thành viên lập
quỹ, công ty chứng khoán đáp ứng được các quy định là nhà tạo lập thị
trường được đăng ký là thành viên tạo lập thị trường cho quỹ ETF trên cơ
sở hợp đồng ký với công ty quản lý quỹ.
Ngoài việc quy định điều kiện, Thông tư
203 cũng giao quyền cho các Sở GDCK trong việc xây dựng và ban hành Quy
chế hướng dẫn hoạt động tạo lập thị trường sau khi được Ủy ban Chứng
khoán Nhà nước chấp thuận, có quyền chấm dứt hợp đồng đối với thành
viên, hoặc đình chỉ hoạt động tạo lập thị trường của thành viên đối với
một hoặc một số chứng khoán trong trường hợp thành viên không thực hiện
đầy đủ nghĩa vụ trách nhiệm và vi phạm các điều khoản khác của hợp đồng
theo Quy chế của Sở GDCK.
Gần đây nhất, HNX đã thực hiện lấy ý
kiến về Dự thảo Quy chế tạo lập thị trường tới các công ty chứng khoán,
với lộ trình dự kiến là trong tháng 10/2016 đưa ra Dự thảo để các công
ty chứng khoán nghiên cứu và đóng góp ý kiến, tháng 11 và 12/2016 ban
hành Quy chế, tháng 12/2016 tổ chức giới thiệu Quy chế và đầu năm 2017
bắt đầu áp dụng thí điểm.
Như vậy, nếu không có gì thay đổi, đầu năm 2017, thị trường có thể sẽ bắt đầu có những nhà tạo lập thị trường chính quy.

Cơ hội xóa sổ tình trạng cổ phiếu “chết”thanh khoản
Có một thực tế là, nhu cầu của các doanh
nghiệp niêm yết về duy trì thanh khoản cổ phiếu vẫn luôn tồn tại. Thế
nhưng, vì những rủi ro pháp lý, các công ty phát hành cũng không dễ dàng
công khai thực hiện. Còn với các công ty chứng khoán, lâu nay vẫn mất
nguồn thu này do việc triển khai chủ yếu diễn ra tự phát từ các phòng
giao dịch. Và đương nhiên, cả người thực hiện lẫn người đưa yêu cầu thực
hiện đều có nguy cơ vi phạm pháp luật.
Tuy nhiên, với việc hợp pháp hóa hình
thức này, với những quy định dự kiến là khá ngặt nghèo về điều kiện và
nghĩa vụ giao dịch của nhà tạo lập, hoạt động này sẽ có cơ hội được phát
triển mạnh mẽ.
Đồng thời, với Dự thảo của HNX về việc
yêu cầu thành viên tạo lập thị trường phải đặt lệnh mua hoặc bán với mã
mình ký hợp đồng trong trường hợp cổ phiếu không có người đặt lệnh
mua/bán, hoặc chỉ có lệnh 1 chiều mua hoặc bán, là yếu tố quan trọng
giúp các mã chứng khoán luôn có thanh khoản trong bất kỳ điều kiện nào
của thị trường. Điều quan trọng là doanh nghiệp có sẵn sàng chi trả cho
dịch vụ này và công ty chứng khoán sẽ thực hiện như thế nào?
(ĐTCK)