Những người thuộc “thế hệ trầm lặng”
như ông Burkhart được hưởng lợi từ hệ thống y tế ngày càng phát triển,
hệ thống an sinh xã hội hào phóng hơn và thoát được thời kỳ đại suy
thoái.
Jon Burkhart sinh ra trong thời Đại suy thoái. Khi hai
vợ chồng ông kết hôn năm 1959, họ sống ở Texas và mỗi kỳ lương đều bỏ ra
10% để tiết kiệm. Nhờ những khoản đầu tư vào cổ phiếu và bất động sản
đúng thời điểm, ở tuổi 81, ông có một cuộc sống khác biệt so với cuộc
sống của những người già mà ông biết đến khi còn là một đứa trẻ.
“Chúng
tôi đầu tư một cách cẩn trọng, khôn ngoan và cuối cùng đã có được “rổ
trứng” khá đẹp khi bắt đầu nghỉ hưu”, Burkhart nói. Hiện ông đang sống
trong một trung tâm giành cho người đã nghỉ hưu ở Winston-Salem, North
Carolina.
Theo khảo sát về tình hình tài chính
của người tiêu dùng được Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) thực hiện, tài
sản ròng trung bình của những người già nhất nước Mỹ đã tăng từ mức thấp
nhất ở thời điểm cách đây hai thập kỷ lên mức cao nhất trong các nhóm
tuổi. Có thể đây là một tín hiệu không tốt lành cho nền kinh tế bởi nhóm
trong độ tuổi lao động thường chi tiêu nhiều hơn so với nhóm người cao
tuổi.
Sinh ra trong khoảng thời gian từ năm
1928 đến 1945, những người thuộc “thế hệ trầm lặng” như ông Burkhart đã
được hưởng lợi từ hệ thống y tế ngày càng phát triển, hệ thống an sinh
xã hội hào phóng hơn và thoát được thời kỳ đại suy thoái. Đà hồi phục
của thị trường chứng khoán và nhà đất kết hợp với phương pháp đầu tư đa
dạng giúp họ trở thành “thế hệ người già giàu có nhất từ trước đến nay”
(theo lời William Emmons, chuyên gia kinh tế đến từ Fed chi nhánh St.
Louis).
Cụm từ “thế hệ trầm lặng” được tạp chí
Time đưa ra lần đầu tiên năm 1951, trong một bài báo miêu tả đây là thế
hệ “làm việc chăm chỉ và rất ít nói, thế hệ không hay phát biểu, diễn
thuyết”.
34% trong số những người thuộc thế hệ này tự nhận họ ủng hộ đảng Dân chủ, 32% có thái độ trung lập và 29% ủng hộ đảng Cộng hòa.
Với
người trẻ tuổi nhất trong nhóm cũng bắt đầu nghỉ hưu từ năm 2007, thế
hệ này được bảo vệ trước cuộc khủng hoảng tài chính tồi tệ nhất kể từ
sau Thế chiến thứ hai.
Tính trung bình, năm
2013, một hộ gia đình Mỹ gồm những người từ 75 tuổi trở lên có tài sản
ròng đạt 194.800 USD sau khi đã điều chỉnh theo lạm phát. Con số của năm
1989 là 130.900 USD. Hiện những người thuộc thế hệ trầm lặng đang ở độ
tuổi từ 69 đến 86.
Tuy nhiên, mức tăng này
không được chuyển hóa thành chi tiêu tiêu dùng. Kết quả nghiên cứu của
JPMorgan Chase cho thấy chi tiêu của các hộ gia đình sẽ đạt đỉnh vào năm
45 tuổi và giảm dần theo từng độ tuổi cao hơn, ngoại trừ chi phí y tế.
Đến năm 75 tuổi, sức chi tiêu sẽ giảm khoảng 43%.
Từ
năm 1962 đến 1991, khi thế hệ này ở trong đô tuổi lao động, GDP của
nước Mỹ đã tăng trung bình 3,5% mỗi năm. Kể từ đó đến nay, GDP Mỹ tăng
trưởng 2,6% mỗi năm.
Nhà cửa và các tài sản
tài chính mà thế hệ này mua được đã tăng giá mạnh mẽ trong mấy thập kỷ
vừa qua. Một vài người đặt tiền vào chỉ số S&P 500 từ đầu năm 1977
và khoản đầu tư này đã tăng trưởng gần 14 lần tính đến ngày cuối cùng
của tháng 12/2007, tháng mà cuộc suy thoái bắt đầu. Trong khi đó, giá
nhà đã tăng 472% kể từ năm 1975.
Burkhart đã
tính toán hoàn toàn chính xác về diễn biến của thị trường bất động sản
và TTCK. Sau 30 năm sản xuất và đạo diễn các chương trình truyền hình
trực tiếp, ông cùng vợ chuyển tới Maui, Hawaii. Họ đã mua đất ở đây kể
từ những năm 1980. Khoảng năm 2008, ông bán ngôi nhà ở Hawaii với lợi
nhuận 300% và đổ tiền vào các quỹ tương hỗ khi chỉ số S&P 500 gần
chạm đáy thấp nhất 13 năm.
Qua mấy thập kỷ,
nước Mỹ cũng giành những chính sách trợ cấp dành cho người già hào phóng
hơn. Tiền trợ cấp bình quân trên đầu người đã được nâng từ mức 4.000
USD trong năm 1960 lên tới 27.975 USD trong năm 2011. Tính theo tỷ trong
GDP, chi phí này tăng từ mức 2,1% lên 7,5%.
Chỉ
có 9,5% số người Mỹ trong nhóm từ 65 tuổi trở lên nằm trong diện nghèo
đói năm 2013, thấp hơn bất cứ nhóm tuổi nào khác. Năm 1959 tỷ lệ là 35%
và đây là nhóm có tỷ lệ nghèo đói cao nhất.
Các
chương trình Medicare và Medicaid giúp nhóm này tiếp cận được với các
dịch vụ chăm sóc y tế, do đó họ cũng có tuổi thọ cao hơn. Năm 2009, một
người 65 tuổi có thể sống thêm 19,2 năm nữa. Tuổi thọ tăng lên khiến số
của cải tăng thêm càng đóng vai trò quan trọng hơn.
Vì
một bộ phận không nhỏ dựa vào các khoản đầu tư vào tài sản cố định có
lợi suất thấp như trái phiếu chính phủ và nợ của doanh nghiệp, tăng tài
sản trở thành công việc khó khăn hơn sau suy thoái. Tuy nhiên, số tiền
tích lũy được sau nhiều năm tiết kiệm tỏ ra rất hữu ích.
Cụ
bà 88 tuổi Cecilia Fishbein sống trong một viện dưỡng lão ở Florida,
nơi bà có thể ăn tối với bạn bè, chơi bài, lướt web và nghe tin tức. Bà
đã lớn lên trong thời Đại suy thoái, cưới chồng khi gần 30 tuổi và cùng
chồng tích lũy của cải cũng như đầu tư cho sự nghiệp học hành của con
cái.
“Bạn không thể tiêu hết số tiền kiếm được
mà phải nghĩ đến tương lai. Chúng tôi sống rất thoải mái, mặc dù không
phải là những triệu phú”, cụ nói.
Theo Infonet/Bloomberg
