Việc nghỉ Tết 9 ngày khiến năng lực sản xuất của cả nền
kinh tế rất thấp trong tháng 2.2015, dẫn đến năng lực làm việc thấp,
tất cả hoạt động kinh doanh sẽ bị ảnh hưởng...
Tại phiên họp thường kỳ tháng 11.2014, ngày 1.12, Chính phủ đã thảo
luận và nhất trí về nội dung tờ trình của Bộ Lao động, Thương binh và
Xã hội về việc nghỉ Tết Nguyên đán và hoán đổi ngày nghỉ hàng tuần vào
dịp nghỉ lễ năm 2015 với cán bộ, công chức, viên chức.
Theo đó, Tết Nguyên đán 2015 (từ 15.2 đến hết ngày 23.2.2015) sẽ có
9 ngày nghỉ liên tục, tết Dương lịch 2015 được nghỉ 4 ngày. Thời gian
nghỉ sẽ được các cơ quan đơn vị bố trí lịch làm bù.
Là người từng sống và làm việc nhiều năm tại Mỹ, chuyên gia tài chính
ngân hàng - TS Nguyễn Trí Hiếu đã phân tích quyết định này ảnh hưởng
thế nào đến sức sản xuất của nền kinh tế Việt Nam.
Nói là 9 ngày nhưng thực tế đến... 3 tuần
Theo TS. Nguyễn Trí Hiếu, ở đây có 2 cách nhìn, thứ nhất là ở góc nhìn văn hóa.
Người Việt Nam có câu “tháng giêng là tháng ăn chơi”, nên thời gian
nghỉ Tết 9 ngày giúp người dân có thêm thời gian nghỉ ngơi và đi chơi
Tết. Khoảng thời gian nghỉ dài cũng giúp người thân gia đình có thể sum
họp gặp gỡ nhau nhiều hơn, đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế thị
trường bận rộn.
Ngày xưa người mình ở đâu thường làm ở đó, sinh sống quanh đồng
ruộng trong lũy tre làng. Còn ngày nay, con người di chuyển từ Nam ra
Bắc rồi từ Bắc vào Nam để làm việc, thành ra thời gian nghỉ tết kéo dài
để người ta có thêm thời gian.
Nhìn từ góc độ văn hóa, thời gian nghỉ tết lên đến 9 ngày như Chính phủ quyết định là hợp với tập quán, truyến thống.
Tuy nhiên, đứng trên quan điểm kinh tế thì đây là kỳ nghỉ quá dài.
Ví dụ, bên Mỹ ít có khi nào có kỳ nghỉ dài như vậy trừ kỳ nghỉ lễ
Tạ ơn vào thứ 5 nhưng phải làm lại vào thứ 6, do đó thường họ sẽ xin
nghỉ cả ngày thứ 6 sau đó đi làm bù để có trọn 4 ngày nghỉ. Vì vậy kỳ
nghỉ được xem là dài nhất là dịp lễ Tạ ơn.
Còn lại nhiều nhất ngày nghỉ chỉ kéo dài 3 ngày thứ 6, thứ 7 và chủ
nhật hoặc thứ 7, chủ nhật và thứ hai... rất ít khi họ kéo dài ngày nghỉ
cả hơn một tuần như Việt Nam.
Với lịch nghỉ tết quá dài, ngoại trừ việc có thể thúc đẩy nhu cầu
mua sắm trong dân, đẩy sức cầu của nền kinh tế đi lên còn lại thời gian
nghỉ tết dài gây ra tiêu cực.
Thứ nhất kỳ nghỉ kéo dài làm giảm năng lực làm việc, năng lực làm
việc của người Việt Nam đã thấp lại thêm ngày nghỉ tết dài nền kinh tế
sẽ mất sức lao động, tất cả hoạt động sản xuất kinh doanh sẽ bị ảnh
hưởng. Do đó nếu tính thiệt hại về GDP với 9 ngày nghỉ trên 365 ngày thì
sẽ mất khoảng 2% GDP. Một thiệt hại rất lớn.
Thứ hai về khía cạnh hội nhập toàn cầu, việc để ngày nghỉ tết quá
dài có những tiêu cực, bởi trong khi cả thế giới làm việc vào giữa tháng
2 (năm 2015) thì mình lại nghỉ đến 9 ngày. Như chúng ta cũng biết thời
gian đầu năm là giai đoạn quan trọng để thúc đẩy nền kinh tế thì mình
lại nghỉ dài hạn.
Mặt khác, cần thấy rõ ngày nghỉ Tết tuy quy định 9 ngày nghỉ nhưng
trong thực tế ngày nghỉ nhiều hơn. Ngay từ trước Tết khoảng 1 tuần lễ,
các cơ quan rục rịch nghỉ tết hoạt động không hiệu quả, cơ quan hoạt
động lẻ tẻ lãnh đạo nghỉ chúc mừng nhau, tiệc tùng tổng kết cuối năm…
Sau Tết, rất nhiều nơi còn "lảng vảng" không khí Tết, ít nhất kéo
dài thêm 1 tuần lễ nữa. Vì vậy, chắc chắn dịp Tết năm nay chúng ta phải
mất khoảng 3 tuần lễ trước trong và sau tết trước khi công việc trở lại
bình thường.
Chỉ nên nghỉ 3 ngày là đủ
Ở phương Tây, họ không có ngày nghỉ kéo dài mà chỉ có nghỉ ngắn
ngày, họ không mất thời gian chuẩn bị, do đó sau kỳ nghỉ bắt đầu vào
công việc rất nhanh.
Ngay cả Lễ Giáng Sinh cũng vậy, bên Mỹ ngay ngày 24 - đêm Giáng
sinh, vẫn làm việc bình thường nếu về sớm nhất cũng phải sau 4 giờ chiều
không ai về sớm hơn. Thậm chí ngày 25 là ngày lễ Giáng sinh nếu có nghỉ
lễ cũng phải làm việc sau 12 giờ trưa.
Còn ngày giao thừa trước khi bước sang năm mới, nếu là ngày làm
việc thì thường họ phải làm việc sau 12 giờ trưa mới được về chuẩn bị
đón năm mới. Điều đó khác xa với cách chúng ta cho nghỉ quá dài. Điều đó
lý giải tại sao năng suất lao động các nước phương Tây đặc biệt Mỹ luôn
cao hơn Việt Nam nhiều lần.
Việc ngày nghỉ kéo dài khiến năng lực sản xuất của cả nền kinh tế
rất thấp trong tháng 2, dẫn đến năng lực làm việc thấp. Do vậy, gần như
chúng ta mất gần hết cả tháng 2 trước khi mọi hoạt động trở lại bình
thường, nên với thời gian nghỉ tết như vậy với phong tục tập quán văn
hóa “tháng ăn chơi” ảnh hưởng đến nền kinh tế rất nhiều.
"Ở khía cạnh cá nhân tôi cho rằng thời gian nghỉ tết đến 9 ngày là
quá dài. Theo tôi ngày nghỉ tết chỉ nên kéo dài 3 ngày là đủ gồm mùng 1,
mùng 2 và mùng 3", ông nói.
Năng suất lao động của Việt Nam năm 2013 thuộc nhóm thấp nhất khu
vực châu Á - Thái Bình Dương, thấp hơn Singapore 15 lần, thấp hơn Nhật
Bản 11 lần và thấp hơn Hàn Quốc 10 lần... so với các nước ASEAN - 6 (các
nước phát triển hơn trong ASEAN) và đứng cuối bảng so với các nước châu
Á - Thái Bình Dương. Năng suất lao động Việt Nam bằng 1/5 lao động
Malaysia, 2/5 Thái Lan và 1/15 Singapore. (theo báo cáo Tổ chức Lao động quốc tế mới công bố)
(Theo Giáo dục Việt Nam)
