Sự cải cách được mong đợi từ
lâu của Việt Nam trong quy định sở hữu đối với nhà đầu tư nước ngoài đã
thúc đẩy mạnh thị trường chứng khoán từ đầu tháng 7/2015, khi nhà đầu
tư trong nước đẩy mạnh giao dịch với hy vọng bắt kịp đợt sóng của nhà
đầu tư quốc tế.
Kể từ khi quy định mới được đề xuất vào cuối tháng trước, sàn HOSE đã
tăng 9% còn sàn HNX tăng 3%. Trong khi đó, chứng khoán Thượng Hải-Trung
Quốc và Phillippin đều giảm tương ứng 5,3% và 1,6%. Đặc biệt, sự đảo
chiều của chứng khoán Trung Quốc đã khiến nhà đầu tư nước ngoài e ngại.
Trước đây, chính phủ Việt Nam có quy định chặt chẽ đối với sở hữu của
nhà đầu tư nước ngoài trên thị trường chứng khoán. Vì vậy, những quy
định mới, dự kiến bắt đầu thực hiện từ tháng 9/2015, đã thúc đẩy nhà đầu
tư cá nhân trong nước mua vào.
Nhà đầu tư giao dịch tại CTCK Sài Gòn (SSI)
Anh Nguyễn Hồng Khánh, một nhân viên văn phòng có đầu tư chứng khoán,
cho biết quy định mới về sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài đã khiến anh
thu lời được khoảng 2/3 mức lương hàng năm của mình nếu bán số cổ phiếu
hiện đang nắm giữ.
Những nhà đầu tư cá nhân như anh Khánh hiện chiếm khoảng 90% trên thị
trường chứng khoán Việt Nam. Nhiều người sự đoán rằng sẽ có một làn sóng
đầu tư quốc tế vào thị trường Việt Nam khi tỷ lệ sở hữu nước ngoài được
nới lỏng và các quỹ đầu tư tìm kiếm lợi suất tốt sẽ bị thu hút bởi một
trong những thị trường tiềm năng “nóng” nhất thế giới hiện nay.
Thị trường chứng khoán Việt Nam đã bị bất ngờ bởi động thái dỡ bỏ giới
hạn sở hữu cho nhà đầu tư nước ngoài, ngoại trừ một số lĩnh vực quân sự
hoặc nhạy cảm. Trước đó, thị trường chỉ mới dự đoán chính phủ sẽ nới
lỏng giới hạn sở hữu 49% lên 60%.
Hiện chính phủ Việt Nam vẫn chưa cho biết kế hoạch cụ thể về ngành nghề
hay công ty nào sẽ được dỡ bỏ giới hạn, ngoại trừ ngành ngân hàng chắc
chắn sẽ bị giới hạn 30%. Quy định mới sẽ được áp dụng từ ngày 1/9/2015.
Các nhà đầu tư nước ngoài ngày càng bị thu hút bởi thị trường chứng
khoán Việt Nam. Chỉ tính riêng 6 tháng đầu năm 2015, nhà đầu tư nước
ngoài đã mua hơn 233 triệu USD trên thị trường chứng khoán, cao hơn so
với mức 128 triệu USD của cả năm 2014.
Chỉ số chứng khoán Việt Nam tăng mạnh sau tuyên bố của chính phủ
Trong tuần này, đã có khoảng 30 công ty chiếm khoảng 1/5 tổng vốn hóa
thị trường của HOSE được nhà đầu tư nước ngoài giao dịch ở mức, hoặc gần
mức giới hạn.
Trong đó, Công ty cổ phần sữa Việt Nam Vinamilk (VNM) và công ty cổ
phần nhựa Bình Minh (BMP) đã tăng 2,6% và 4,5% kể từ khi chính phủ tuyên
bố dỡ bỏ giới hạn sở hữu với nhà đầu tư nước ngoài.
Chủ tịch và là Giám đốc điều hành Louis Nguyen của quỹ Saigon Asset
Management, nhận định nếu chính phủ Việt Nam thông qua quy định mới trên
thì sẽ tác động tích cực đến thị trường chứng khoán trong nước.
Theo
ông, cải cách này sẽ tạo cơ hội cho hàng tỷ USD đầu tư thêm từ nhà đầu
tư quốc tế và khởi đầu cho một làn sóng đầu tư đối với những người muốn
tham gia thị trường Việt Nam.
Hiện nhà đầu tư nước ngoài đang bị thu hút chủ yếu vào những công ty
lớn và hoạt động tốt tại Việt Nam. Ông Nguyễn cho biết có nhiều công ty
nhỏ trên thị trường với lợi nhuận hấp dẫn, nhưng mức vốn hóa quá nhỏ để
các tổ chức tài chính lớn có thể đầu tư. Vì vậy, các doanh nghiệp lớn sẽ
là mục tiêu chủ yếu.
Chính phủ Việt Nam hiện có kế hoạch cổ phần hóa 289 doanh nghiệp quốc
doanh trong năm nay nhằm cải cách hoạt động của khu vực kinh tế nhà nước
và thúc đẩy thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, tiến độ hiện nay vẫn còn
chậm với 61 doanh nghiệp được cổ phần hóa tính đến 23/6/2015, đạt 1/5
so với mục tiêu đề ra.
Ngoài ra, thị trường Việt Nam vẫn còn nhiều bất cập để các nhà đầu tư
nước ngoài có thể tham gia. Các quỹ đầu tư nước ngoài muốn tham gia thị
trường Việt Nam cần phải đăng ký với các cơ quan chức năng và quá trình
này có thể tốn hàng tháng. Do đó nhiều nhà đầu tư buộc phải
tham gia thị trường thông qua các quỹ đầu tư đã có sẵn tại Việt Nam hoặc
đầu tư gián tiếp thông qua các quỹ ETF.
Bất chấp những trở ngại trên, nhà đầu tư trong nước vẫn tự tin rằng
chính phủ sẽ tiếp tục mở cửa để thu hút thêm nhà đầu tư quốc tế.
“Đây mới chỉ là khởi đầu cho thị trường chứng khoán Việt Nam. Tôi sẽ tư
vấn cho bạn bè và người thân bỏ tiền nhàn rỗi vào thị trường ngay lúc
này. Đây là một kênh đầu tư tốt”- anh Khánh nói.
Hoàng Nam - NDH.VN/ Theo Wall Street Journal
