Đột phá chính sách
Theo đánh giá của lãnh đạo Ủy ban Chứng
khoán Nhà nước (UBCK), năm qua là năm “bội thu” về chính sách trong lĩnh
vực chứng khoán. Trong đó, nổi bật là các văn bản hỗ trợ thị trường
phát triển cả trong trước mắt lẫn dài hạn như: Nghị định 60/2015/NĐ-CP
sửa đổi Nghị định 58/2012/NĐ-CP hướng dẫn Luật Chứng khoán; Nghị định
42/2015/NĐ-CP quy định về chứng khoán phái sinh và TTCK phái sinh.
Nghị định 60 không chỉ tạo ra sự lan tỏa
tích cực đối với lĩnh vực chứng khoán, mà còn góp phần cải cách DNNN và
nền kinh tế theo hướng phát triển lành mạnh, bền vững hơn. Nghị định
này mở ra cơ chế cho các DN niêm yết, đăng ký giao dịch trên TTCK được
nâng tỷ lệ sở hữu cổ phần cho NĐT nước ngoài (nới “room”).
Năm 2015, TTCK huy động được lượng vốn kỷ lục, đạt xấp xỉ 390.000 tỷ
đồng (trong đó khoảng 50.000 tỷ đồng từ huy động vốn cổ phần). Vốn hóa
TTCK thời điểm cuối năm 2015 tương đương 57% GDP, trong đó vốn hóa thị
trường cổ phiếu tương đương 34,5% GDP.
Thời điểm cuối năm 2015 có 676 cổ phiếu và chứng chỉ quỹ niêm yết, với tổng giá trị niêm yết theo mệnh giá là 531.000 tỷ đồng, tăng 25% so với cuối năm 2014.
Thời điểm cuối năm 2015 có 676 cổ phiếu và chứng chỉ quỹ niêm yết, với tổng giá trị niêm yết theo mệnh giá là 531.000 tỷ đồng, tăng 25% so với cuối năm 2014.
Nới “room” không chỉ đơn thuần tạo hiệu
ứng thu hút vốn ngoại tham gia TTCK Việt Nam, mà còn góp phần cải cách
hoạt động của các DN, mở ra kênh huy động vốn mới cho DN, gia tăng sức
hấp dẫn cho TTCK Việt Nam… Tuy quy định về nới “room” đang trong quá
trình hướng dẫn triển khai, nhưng theo nhiều dự báo, khi các bộ, ngành
cùng hợp sức hướng dẫn, việc nới “room” sẽ được thực thi trong năm 2016.
Còn Nghị định 42 tạo cơ sở pháp lý để
xây dựng thị trường của các sản phẩm phục vụ cho hoạt động phòng ngừa
rủi ro. Theo Sở GDCK Hà Nội (HNX), đến nay, HNX đã hoàn tất các bước
chuẩn bị đầu tư hạ tầng công nghệ cho triển khai TTCK phái sinh cùng với
công tác chuẩn bị của Trung tâm Lưu ký chứng khoán (VSD).
Dự kiến, trong tháng 3/2016, HNX và VSD
sẽ phối hợp công bố tới các thành viên thị trường mô hình hạ tầng công
nghệ, để các thành viên có cơ sở chuẩn bị hệ thống, đảm bảo kiểm tra sự
ổn định của hệ thống với HNX và VSD trong quý IV/2016…
Đặc biệt, ở cấp độ thông tư, có nhiều
văn bản được Bộ Tài chính ban hành trong năm qua và bắt đầu được triển
khai, qua đó mang lại nhiều tác động tích cực, hỗ trợ TTCK phát triển,
minh bạch và gần hơn với thông lệ quốc tế. Nổi bật là các văn bản: Thông
tư 123/2015/TT-BTC hướng dẫn hoạt động đầu tư nước ngoài trên TTCK Việt
Nam; Thông tư 155/2015/TT-BTC về công bố thông tin trên TTCK; Thông tư
162/2015/TT-BTC hướng dẫn chào bán chứng khoán ra công chúng, mua lại cổ
phiếu, bán cổ phiếu quỹ và chào mua công khai cổ phiếu; Thông tư
180/2015/TT-BTC hướng dẫn đăng ký giao dịch chứng khoán trên hệ thống
giao dịch cho chứng khoán chưa niêm yết; Thông tư 203/2015/TT-BTC hướng
dẫn về giao dịch trên TTCK…
Trong Thông tư 203, có hiệu lực từ ngày
1/7/2016, Bộ Tài chính ban hành cơ chế để mở đường cho triển khai hai
nghiệp vụ mới: giao dịch trong ngày (T+0) và bán chứng khoán chờ về.
Nhiều con số đáng nhớ
Cần có thêm thời gian để các chính sách
mới nêu trên phát huy tác động tích cực trên thực tế, nhưng với một số
cơ chế mới như: nới “room”, bán vốn theo lô, gắn hoạt động chào bán
chứng khoán lần đầu ra công chúng (IPO) với niêm yết, đăng ký giao dịch
trên TTCK…, bước đầu đã mang lại những kết quả đáng ghi nhận.
Cụ thể, TTCK Việt Nam trong năm qua đối
mặt với nhiều khó khăn và sức ép lớn, chủ yếu đến từ bên ngoài, như kinh
tế và TTCK Trung Quốc lao dốc, Mỹ nâng lãi suất USD, giá dầu giảm
sâu..., nhưng so với chỉ số chứng khoán của nhiều thị trường trong ASEAN
giảm khá sâu, thì VN-Index tăng 6,1%.
Đặc biệt, TTCK trong năm qua huy động
được lượng vốn kỷ lục, đạt xấp xỉ 390.000 tỷ đồng (trong đó khoảng
50.000 tỷ đồng từ huy động vốn cổ phần), trở thành kênh huy động vốn
quan trọng cho ngân sách nhà nước và cho đầu tư phát triển. Vốn hóa TTCK
thời điểm cuối năm 2015 tương đương 57% GDP, trong đó vốn hóa thị
trường cổ phiếu tương đương 34,5% GDP.
Ngoài sự bùng nổ về số lượng DN lên sàn
UPCoM, trên hai sàn HOSE và HNX thời điểm cuối năm 2015 có 676 cổ phiếu
và chứng chỉ quỹ niêm yết, với tổng giá trị niêm yết theo mệnh giá là
531.000 tỷ đồng, tăng 25% so với cuối năm 2014.
Năm 2016, dự báo TTCK tiếp tục đối mặt
với nhiều khó khăn. Tuy nhiên, từ “vốn liếng” tích lũy được trong năm
qua, ông Vũ Bằng cho biết, ngành chứng khoán sẽ triển khai đồng bộ các
giải pháp, để hỗ trợ TTCK phát triển hiệu quả, bền vững không chỉ trong
năm nay, mà cả giai đoạn tới.
Trong đó, nỗ lực nâng hạng thị trường;
tháo gỡ căn bản các vướng mắc về nới “room”; đẩy mạnh cổ phần hóa gắn
với niêm yết và đăng ký giao dịch trên TTCK; đẩy mạnh tái cơ cấu thị
trường, trọng tâm là hoàn tất hợp nhất hai Sở GDCK hiện tại để hình
thành Sở GDCK Việt Nam; thúc đẩy tái cơ cấu các tổ chức trung gian tài
chính nhằm cải thiện chất lượng quản trị, nhân sự, tài chính; hoàn tất
các khâu chuẩn bị cho triển khai TTCK phái sinh…
(Hữu Hòe - ĐTCK)
