Thành lập năm 2013, dự án khởi nghiệp với chuỗi nhà hàng KAfe Group của
Đào Chi Anh vừa gây chú ý khi nhận được khoản đầu tư 5,5 triệu USD (hơn
120 tỷ đồng) của Cassia Investments - một quỹ đầu tư đến từ Hong Kong (Trung Quốc). Nữ đầu bếp - doanh nhân sinh năm 1984 này vừa có chia sẻ với VnExpress về quá trình gọi vốn nhiều thử thách, cũng như dự định phát triển chuỗi nhà hàng với số vốn khó tin với một dự án khởi nghiệp.
Đào Chi Anh thích nấu ăn và đam mê kinh doanh. Ảnh: NVCC
- Lần đầu tiên nhận khoản đầu tư hàng triệu USD, cảm giác của chị khi ấy như thế nào?
- Lúc Cassia quyết định kết thúc đàm phán và đầu tư khoảng 5 triệu USD,
còn một số quỹ nhỉ khác góp 500.000 USD, cảm xúc của mình giống như vỡ
oà. Đúng như một người bạn nhận xét: "từ nay Chi Anh sẽ không phải đi
vay tiền nữa", mình như trút được gánh nặng lớn.
Trước đó, kế hoạch mở rộng 6 cửa hàng ở Hà Nội ngốn hết thời gian và
tâm trí của mình. Vốn lớn, chi phí mỗi điểm khoảng 3 tỷ đồng. Trước đây,
ngày nào mình cũng phải đau đầu suy nghĩ xem hôm nay đi vay tiền chỗ
nào, trả nợ ai. Thời gian đó rất kinh khủng. Chính điều đó đã khiến mình
quyết định ra nước ngoài kêu gọi đầu tư và thật may là điều đó trở
thành sự thật.
- Hành trình đến với khoản đầu tư ấy cụ thể ra sao?
- Phải nói là một hành trình dài, đủ mọi cung bậc và nhiều lúc mình đã
muốn bỏ cuộc. Mình may mắn được một người bạn Việt kiều giúp đỡ. Anh ấy
đã có rất nhiều kinh nghiệm trong việc gọi vốn đầu tư. Một lần tình cờ
ghé qua KAfe, thấy ấn tượng nên anh ấy muốn giúp đỡ.
Sau 6-7 lần gọi điện, mình quyết định gặp và được anh ấy giúp
tiếp xúc với các quỹ ngoại. Tháng 6/2015, mình lên đường đi Anh, Hong
Kong (Trung Quốc), Singapore. Trong suốt 3 tuần ở nước ngoài, mình đã
gặp hàng trăm quỹ ngoại, mỗi lần gặp là mỗi lần hy vọng, một cuộc hẹn
chỉ kéo dài 30-60 phút. Trong khoảng thời gian ngắn ngủi, phải cho họ
biết mình là ai, từ đâu đến, tại sao họ lại phải đầu tư, bản thận có gì
đặc biệt, sẽ làm gì khi được đầu tư…
Nói chung mình phải vẽ lên bức tranh, kể một câu chuyện tương lai
cho họ nghe. Các quỹ đầu tư này họ hỏi rất nhiều, đưa ra các tình huống
phải ứng biến nhanh. Nếu như mình chỉ cần hơi lúng túng là sẽ trượt
ngay. Rất nhiều quỹ họ nói: "Xin lỗi nhưng bây giờ bạn bé quá, khi nào
bạn lớn hơn chúng tôi nhất định sẽ đầu tư"…
Gần 100 cuộc gặp nhưng chỉ có khoảng 10 quỹ họ liên lạc lại, một vài
trong số đó sang tham quan nhưng lại nói rằng "đây chưa phải là mô hình
họ muốn đầu tư". Chỉ còn vài quỹ muốn tìm hiểu sâu hơn. Mất khoảng 200
triệu đồng cho chuyến đi này nhưng bù lại chính những đánh giá của các
quỹ về KAfe giúp mình nhận ra những thứ mình đang xây dựng rất đặc biệt,
là sự pha trộn giữa "tây" và "ta", nhiều nước trên thế giới cũng không
có.
- Với riêng Cassia Investments, chị đã làm như thế nào để nhận được cái gật đầu của họ?
- Cứ tưởng đi gọi vốn đã khó nhất rồi nhưng mãi sau này, mình mới nhận
ra giai đoạn căng thẳng nhất là đàm phán. Lúc đến văn phòng của Cassia,
họ ấn tượng ngay khi mình đưa ra menu. Sau một giờ nói chuyện mang tính
quyết định, chủ của quỹ này là hai anh còn rất trẻ bảo sẽ sang Việt Nam
tìm hiểu luôn. Họ là một quỹ trẻ, hiện đại nhưng rất khắt khe. Họ bắt
đầu đưa các luật sư, chuyên gia kiểm toán quốc tế đến Việt Nam để xem
xét từ hồ sơ nhân viên, sổ sách, báo cáo, đóng thuế và bảo hiểm, chất
lượng đồ ăn, bếp có đạt quy chuẩn vệ sinh không, nguồn gốc thực phẩm, hệ
thống phòng cháy...
Thậm chí họ còn điều tra về gia đình, tài khoản mạng xã hội xem mình là
người như thế nào. Đây là giai đoạn cực kỳ gay gắt giữa hai bên, mỗi
tháng họ sang Việt Nam hai lần và mỗi lần đều đưa các luật sư, chuyên
gia quốc tế đến cửa hàng để điều tra. Họ không ngừng chất vấn, đòi hỏi
mình đáp ứng. Mình cũng phải thuê các luật sư giỏi nhất ở Sài Gòn, các
chuyên gia quốc tế để thương lượng với họ. Tiền thuê các chuyên gia này
rất lớn, lúc đó chỉ hứa khi gọi vốn thành công sẽ thanh toán đẩy đủ.
- Đâu là thách thức lớn nhất với với chị trong quá trình đàm phán này?
- Khi họ đưa ra những điều khoản khó khăn như tái cơ cấu, thay thế toàn
bộ nhân viên mình đã suýt bỏ cuộc. Kinh doanh vì đam mê, những người
bạn đã đi cùng với mình ngay từ những ngày đầu, tình cảm như gia đình
vậy mà giờ chỉ vì cần tiền phát triển mà từ bỏ nhau liệu có đáng không?
Khi gần như bỏ cuộc thì họ lại nhượng bộ, thậm chí còn quyết định trích
một quỹ nhỏ để cho các nhân viên cũng có cổ phần trong công ty.
Nhiều người lo lắng dự án sẽ bị thâu tóm và mình sẽ chỉ đi làm thuê cho
họ thôi. Với Cassia, mình tin là không có chuyện đó. Họ giống như người
anh cả cùng thuyền, mình được nắm quyền quyết định và chỉ cần cam kết
không được bán cổ phần và đi mở một chuỗi cửa hàng khác tương tự.
- KAfe sẽ hoạt động như thế nào sau khi được đầu tư một số tiền lớn như vậy?
- Số tiền 5,5 triệu USD sẽ dùng để mở rộng ra 26 cửa hàng ở Hà Nội và
TP HCM ngay trong năm nay. Bọn mình cũng đã xây bếp trung tâm, tức là đồ
ăn sẽ được chế biến tập trung ở đây sau đó vận chuyển đến từng nhà
hàng. Mình có kế hoạch mua lại một vài nông trại, xây dựng một hệ thống
sinh thái, chuỗi cung ứng ổn định, đảm bảo chất lượng, theo mô hình từ
nông trại đến bàn ăn. Mình muốn nấu những món ăn cho khách hàng và cho
họ biết rau họ ăn được trồng ở đâu, thịt được lấy từ nông trại nào… Kế
hoạch công việc và mở cửa hàng đã được tính kỹ về địa điểm để đảm báp
giới trẻ sẽ hết sức chào đón.
- Gọi vốn từ quỹ ngoại là một trải nghiệm mới mẻ với những người khởi nghiệp ở Việt Nam. Chỉ có kinh nghiệm gì muốn chia sẻ?
- Nhiều người bảo không nên chia sẻ những kỹ năng gọi vốn. Mình lại cho
rằng đây có thể là một xu hướng cho các bạn trẻ với nguồn vốn hạn hẹp
mà đam mê kinh doanh, bởi vay vốn ngân hàng rất khó khăn với start-up.
Mình khá may mắn khi được sinh ra ở Nga, lớn lên ở Đức, Đài Loan (Trung
Quốc). Học tập làm việc thời gian dài ở Singapore nên mình có thể nói
tiếng Anh, tiếng Trung lưu loát, kỹ năng trình bày tốt. Các quỹ ngoại họ
chỉ có 30 phút gặp gỡ nên mình phải nói thật ấn tượng. Nếu như không
nhạy cảm, ứng biến tốt, sắc xảo hoặc chỉ nói khô khan về mấy chỉ tiêu
tài chính, kinh doanh sẽ bị họ cho là máy móc và bỏ qua ngay.
Về lời khuyên, mình nghĩ cái quan trọng khi đi gọi vốn bạn phải biết
mình là ai, mình có gì đặc biệt, đến với kinh doanh vì mục đích gì và sẽ
làm được gì cho thế giới này. Các quỹ ngoại họ thích lắng nghe điều đó
hơn là các con số lợi nhuận, doanh thu. Chẳng hạn như dự án của mình có
sự pha trộn giữa châu Âu và châu Á… Tại sao một nhà hàng lại chỉ bó buộc
trong một phong cách. KAfe chính là một phần của con người mình, một cô
gái pha trộn giữa đủ các nền văn hoá trên thế giới. Có thể nay cô gái
mặc quần cá tính nhưng ngày mai sẽ trở lại dịu dàng. Mình chỉ muốn nói
rằng khi ra nước ngoài kêu gọi vốn, trước hết bạn phải là chính bạn chứ
không phải là con robot ai cũng giống ai hoặc bản sao của một thương
hiệu nào đó.
- Kế hoạch dài hơi của chị với chuỗi nhà hàng là gì?
- Mục tiêu của mình và các nhà đầu tư là đưa KAfe lên sàn chứng khoán
quốc tế trong vòng 2 năm tới. Bọn mình dự định mở chuỗi nhà hàng tại
London, Singapore, Hong Kong, Mỹ… Sắp tới, mình sẽ tiếp tục đi gọi vốn
tiếp, gặp những quỹ lớn hơn với mục tiêu thu hút vốn ít nhất là gấp đôi.
Không thể nói trước nhưng mình cứ đặt mục tiêu để cố gắng và tự tin
thực hiện.
Mình đến với nghiệp kinh doanh, vất vả khổ sở vì nó tất nhiên mục
đích không phải vì tiền. Nếu chỉ làm vì tiền, vì danh vọng, vì tự do
làm chủ thì mình đã bỏ cuộc từ lâu rồi. Vì thực sự quá khó khăn và mệt
mỏi và phải đầu tư quá nhiều thời gian. Có thể đó là sở thích nấu ăn,
đam mê ẩm thực và nghệ thuật sống, là một hành trình khám phá chính
mình, sẵn sàng thay đổi khi thế giới thay đổi. Có thể nhà hàng hôm nay
hợp với sở thích của người trẻ nhưng vài năm nửa, sở thích của họ thay
đổi thì bọn mình cũng sẵn sàng trưởng thành để đón đầu xu hướng.
(Vnexpress)
