Lời khuyên nuôi dạy con của chuyên gia Đại học Harvard

Theo Richard Weissbourd, một chuyên gia tâm lý của Đại học Harvard thì điều quan trọng khi nuôi dạy con trẻ không phải là cố ép chúng trở thành thiên tài mà phải dạy được chúng cách sống “tử tế, nhân hậu”.

Một cuộc thăm dò do Weissbourd tiến hành mới đây đã cho thấy các bậc phụ huynh bị ám ảnh bởi thành tích học tập của con cái hơn là về tình cảm, tính cách của chúng. Tỷ lệ phụ huynh cảm thấy tự hào nếu điểm số ở lớp của con mình cao hơn các bạn cùng lớp nhiều gấp 3 lần so với những người hạnh phúc khi con mình tích cực tham gia các hoạt động từ thiện, chăm sóc cộng đồng do trường tổ chức.

Chính vì thế, Weissbourd đã đưa ra những khuyến nghị về cách nuôi dạy trẻ để chúng trở thành những người “biết quan tâm, tôn trọng người khác và sống có trách nhiệm” khi trưởng thành. Bạn tự hỏi tại sao những phẩm chất này lại quan trọng? “Đó là vì nếu như muốn con bạn trở thành người tốt, bạn cần phải nuôi dạy chúng như vậy”.

“Nhân chi sơ tính bản thiện. Một đứa trẻ ra đời chưa biết thế nào là tốt hay xấu, do đó, chúng ta không bao giờ được phép định kiến hay dễ dàng bỏ cuộc. Chúng cần sự giúp đỡ của người lớn để biết cách quan tâm, yêu thương người khác, sống trách nhiệm với cộng đồng dù ở bất cứ lứa tuổi nào”.

 Ảnh minh họa.

Dưới đây là 5 bí quyết để nuôi dạy trẻ theo hướng như vậy, theo lời Weissbourd.

1. Luôn đặt việc quan tâm tới người khác lên hàng đầu

Vì sao? Các bậc cha mẹ thường có xu hướng coi trọng thành tích học tập cũng như niềm vui của con mình hơn là cách sống “vì người khác”. Nhưng trẻ em cần phải học được cách cân bằng nhu cầu của mình với nhu cầu của người khác, dù cho đó là cho bạn mượn quả bóng hay là đứng ra bảo vệ một người bạn bị bắt nạt.

Bằng cách nào? Trẻ cần được bố mẹ dạy dỗ thường xuyên rằng: luôn phải quan tâm đến người khác. Hãy luôn nhắc nhở trẻ về sự “cam kết”, kể cả khi trẻ không vui về điều đó. Lấy thí dụ, trước khi con bạn muốn bỏ đội bóng, ban nhạc hay nghỉ chơi với một bạn nào đó, chúng ta nên hỏi trẻ rằng chúng đã cân nhắc xem quyết định đó có ảnh hưởng đến tập thể và các bạn hay không. Cũng đừng quên khuyến khích trẻ nghĩ cách giải quyết vấn đề trước khi từ bỏ.

Hãy thử:

- Thay vì nói: “Điều quan trọng nhất là con thấy vui”, hãy nói với chúng: “Điều quan trọng nhất là con sống có trách nhiệm”.

- Hãy đảm bảo rằng những đứa trẻ lớn luôn đối xử với em bé hơn một cách tôn trọng, kể cả khi chúng đang mệt hay bực tức.

- Nhấn mạnh vào sự yêu thương khi trò chuyện cùng những người lớn khác có vị trí quan trọng trong cuộc sống của trẻ, thí dụ như hãy hỏi giáo viên của trẻ rằng ở trường, trẻ có đối xử tốt với bạn hay không.

2. Luôn tạo cơ hội để trẻ tập quan tâm, chăm sóc người khác

Vì sao? Không bao giờ là quá muộn để trở thành người tốt, nhưng không có sự hướng dẫn, dìu dắt của người lớn, trẻ sẽ không thể tự mình trưởng thành được. Chúng cần được thực hành thường xuyên việc quan tâm, chăm sóc người khác, cũng như bày tỏ sự biết ơn đối với những ai yêu thương, quan tâm tới chúng. Các nghiên cứu đã cho thấy những ai có thói quen bày tỏ sự biết ơn cũng có xu hướng hào hiệp, tận tâm, vị tha hơn. Khả năng họ sống khỏe mạnh, hạnh phúc cũng cao hơn so với những người sống chỉ biết mình.

Bằng cách nào? Học cách yêu thương, chăm sóc người khác cũng giống như học chơi một môn thể thao/chơi một nhạc cụ vậy. Phải thực hành mỗi ngày, lặp đi lặp lại. Dù là giúp bạn làm bài tập về nhà hay đỡ người già qua đường. Hãy biến sự quan tâm thành bản năng ở trẻ.

Hãy thử:

- Không thưởng quà cho trẻ cứ mỗi khi trẻ giúp bố mẹ việc nhà (như lau bàn ăn chẳng hạn). Nên để trẻ hiểu việc đỡ đần bố mẹ, anh chị em, hàng xóm là việc hết sức bình thường. Chỉ khen ngợi, thưởng quà cho những hành vi tốt “bất thường” mà thôi.

- Hãy trò chuyện với trẻ về những hành vi thờ ơ và quan tâm trên truyền hình, về sự công bằng hoặc bất công mà trẻ chứng kiến trong đời thực hay nghe trên bản tin.

- Hãy dạy trẻ dành một phút biết ơn mọi người trước bữa ăn, trước khi đi ngủ… Sẵn sàng nói lời cảm ơn với người khác.

3. Mở rộng mối quan tâm của trẻ

Vì sao? Hầu hết trẻ em chỉ quan tâm đến bạn bè và gia đình của chúng. Thách thức của chúng ta là phải giúp chúng vượt ra khỏi vòng tròn nhỏ hẹp đó.

Bằng cách nào? Trẻ cần được học cách lắng nghe và chú ý đến những nhân tố mới xuất hiện trong cuộc sống của chúng, để ý đến những người yếu đuối, cần sự giúp đỡ.

Hãy thử:

- Hãy dạy trẻ luôn thân thiện và tử tế với những người mới gặp, kể cả khi đó chỉ là một chú tài xế xe buýt hay một cô phục vụ bàn.

- Khuyến khích trẻ quan tâm đến những người yếu đuối, tạo cho trẻ cảm giác thoải mái khi giúp đỡ người khác.

- Sử dụng một tờ báo hoặc mẩu tin trên TV để khuyến khích trẻ nghĩ về những khó khăn mà trẻ em ở các nước nghèo đang gặp phải.

4. Hãy là tấm gương lớn nhất cho trẻ

Vì sao? Trẻ sẽ học các giá trị đạo đức bằng cách quan sát hành động của những người thân thiết nhất với chúng. Bạn không thể mong chúng cư xử tốt với một người nếu bản thân bạn luôn tỏ ra hằn học, ghét bỏ người đó.

Bằng cách nào? Bạn phải thành thật, công bằng với trẻ và luôn quan tâm đến người khác. Nhưng điều đó không có nghĩa là lúc nào bạn cũng phải cố làm người hoàn hảo. Để trẻ tôn trọng và tin tưởng chúng ta, các bậc phụ huynh cần biết thừa nhận sai lầm và điểm yếu của mình trước trẻ. Bạn cũng cần tôn trọng suy nghĩ và lắng nghe quan điểm của chúng.

Hãy thử:

- Hãy tham gia các hoạt động cộng đồng ít nhất 1 lần/tháng và rủ cả gia đình dự cùng.

- Hãy hỏi trẻ về những tình huống khó xử mà chúng gặp phải trong ngày khi cả nhà đang ăn tối cùng nhau, giúp trẻ tìm ra cách giải quyết những tình huống đó.

5. Hướng dẫn trẻ kiểm soát những cảm xúc tiêu cực

Vì sao? Thường thì khả năng quan tâm tới người khác luôn bị lấn át bởi sự giận dữ, xấu hổ, ghen tỵ hoặc vô số cảm xúc tiêu cực khác.

Bằng cách nào? Chúng ta cần dạy trẻ rằng mọi cảm xúc đều là bình thường, nhưng trẻ cần học cách tiết chế những cảm xúc tiêu cực.

Hãy thử: 

Đây là một cách đơn giản để trẻ bình tĩnh trở lại: Hãy yêu cầu trẻ dừng lại, hít thở thật sâu qua đường mũi rồi thở ra đường miệng. Sau đó đếm đến 5. Hãy tập luyện việc này cùng trẻ khi trẻ đang bình tĩnh. Sau đó, bất cứ khi nào thấy trẻ bực bội, giận dữ, hay nhắc trẻ nhớ các bước nói trên và làm việc đó cùng trẻ. Một lúc sau, khi trẻ đã giảm xúc động, hãy để trẻ có cơ hội bày tỏ cảm xúc của mình một cách bình tĩnh hơn.

(Theo Vietnamnet) 

>> Người Mỹ dạy con kinh doanh thế nào?

 

Người Mỹ dạy con kinh doanh thế nào?

Nhiều công ty gia đình nhỏ và vừa ở Mỹ đang rất chú trọng trong việc đào tạo thế hệ kế cận. Điều họ lưu tâm không chỉ là việc kinh doanh, mà còn là gieo cấy một tinh thần doanh nhân trong những đứa trẻ, để chúng có được khát vọng sở hữu riêng một doanh nghiệp.

Trao gửi

Theo báo New York Times, ngày càng nhiều doanh nhân thành đạt ở Mỹ dành sự chăm chút để con họ trở thành những nhà điều hành chính trong các công ty khởi nghiệp. Công việc này đôi khi được họ bắt đầu ngay từ lúc con cái họ đang học cấp hai.

Gia đình doanh nhân Zietz là một ví dụ. Bên bàn cơm tối ở nhà họ tại Boca Raton ở bang Florida, thường thì câu hỏi “hôm nay ở trường thế nào” sẽ được hỏi sau, bữa cơm hay được bắt đầu bằng việc một trong những đứa trẻ sẽ hỏi bố nó về công việc trong ngày của ông trong tư cách Giám đốc điều hành Công ty TounchSuite.

Gia đình doanh nhân Zietz - Giám đốc điều hành Công ty TounchSuite

Đó là công ty thành lập năm 2003 chuyên cung cấp các dịch vụ công nghệ và tài chính cho các doanh nghiệp nhỏ. Tới năm 2014, TouchSuite đã đạt doanh thu năm là 28 triệu USD.

Ba đứa con của doanh nhân Zietz gồm Rachel 14 tuổi, Jordan 13 tuổi và Morgan 9 tuổi đều hết sức quan tâm tới tình hình kinh doanh ở công ty của bố. Chẳng hạn chúng rất muốn biết về việc TouchSuite đã thâu tóm một công ty của Canada và bổ sung thêm 42 nhân viên khác vào tổng số 80 nhân viên hiện có của công ty của bố ở Mỹ.

Ông Zetz vẫn còn nhớ ngay trong lần sinh nhật thứ 10 của con gái lớn Rachel, cô bé đã khiến ông bất ngờ khi phê phán một doanh nghiệp về việc không sở hữu tài sản trí tuệ của chính mình.

Ông Zietz năm nay 47 tuổi, từng là luật sư chuyên về luật thuế và thương thảo hợp đồng. Ông nói: “Tôi đã luôn muốn kinh doanh. Vào những năm 80 của thế kỷ trước, việc là một doanh nhân không thú vị như bây giờ. Khi đó tôi kinh doanh chỉ vì không thể tìm việc gì khác”.

Ông Zietz hãnh diện gọi Rachel là “bản sao” của mình. Ông nói: “Tôi có thể mang Rachel đi và để con bé vào bất cứ ngôi nhà nào trên nước Mỹ, con bé cũng sẽ trở thành một doanh nhân. Con trai tôi thì khác, nó sẽ không thành doanh nhân được. Thằng bé thông minh, nhưng nó không có được những tố chất của một người làm kinh doanh trong bộ mã di truyền như Rachel. Tuy nhiên thằng bé lớn lên trong gia đình tôi và kinh doanh là câu chuyện chúng tôi luôn nhắc tới”.

Ông Zietz cho biết: “Tôi cư xử với các con như những người trưởng thành và nói chuyện với chúng như bạn bè vậy. Tôi cố gắng chia sẻ tất cả những gì đã tích lũy được theo năm tháng. Tôi trao cho chúng kiến thức để chúng sẽ tiếp thu và áp dụng nó”.

Trên thực tế cô con gái Rachel đã có dự án khởi nghiệp thành công với Công ty Gladiator Lacrosse từ năm 12 tuổi. Năm nay, doanh thu của công ty đạt 1 triệu USD từ việc nhập khẩu các sản phẩm từ Trung Quốc và bán trên mạng. Cô bé đã trình bày kế hoạch kinh doanh của mình khi kết thúc chương trình đào tạo 30 tuần do Học viện Doanh nhân trẻ ở địa phương tổ chức. Học viện này có khoảng 113 dự án kinh doanh hoạt động tại 38 bang của nước Mỹ. Cậu em trai Jordan cũng đang sở hữu doanh nghiệp GameReef chuyên cho thuê các hệ thống chơi game video.

Jordan cũng đăng ký tham gia chương trình của Học viện Doanh nhân trẻ ngoài giờ học. Học viện này có trụ sở tại Rochester, chuyên giúp các học sinh từ lớp 6 đến lớp 12 tìm ra đam mê và sở trường của mình, nghĩ ra ý tưởng kinh doanh, lên kế hoạch và cuối cùng là bắt tay thực hiện.
Bà Gayle Jagel, sáng lập viên kiêm giám đốc điều hành học viện cho biết, 50% học viên đều là con của các doanh nhân. Có 50% là nữ.

Trong một lớp học tại Học viên Doanh nhân trẻ ở Arlington

Theo bà Jagel, để dạy trẻ kinh doanh, “Điều đầu tiên và trước nhất là hãy giúp trẻ tự tìm ra sở thích và đam mê của chúng. Đừng tập trung vào những rủi ro và tiêu cực. Hãy chăm chú vào tính khả thi. Hãy tạo một môi trường có thể gặt hái thành công. Hãy hỏi trẻ nhiều câu hỏi để giúp chúng có thể hoàn thiện các ý tưởng của mình. Hãy cho chúng biết chúng sẽ cần những gì và có thể nhờ ai giúp đỡ”.

Và nuôi dưỡng

Joana Strober là sáng lập viên kiêm Giám đốc điều hành ứng dụng trên di động Kurbo Health chuyên giúp trẻ vị thành niên quản lý cân nặng và giữ gìn sức khỏe. Bà Joana khởi nghiệp một năm trước tại quê nhà ở Palo Alto thuộc bang California với sự giúp đỡ của 3 con tuổi từ 7 đến 15. Joana nhấn mạnh nguyên tắc học thông qua truyền đạt ý tưởng: “Ngạn ngữ nói rằng, ‘bạn không thể là cái mà bạn không thể thấy’”.

Cô con gái lớn Sarah của bà đã có nền tảng khởi nghiệp rất tốt. Cô bé đã thu hút được hàng ngàn người theo dõi tài khoản TasteslikeSF trên Instagram của mình. Đây là kênh riêng của của Sarah chuyên cung cấp thông tin về các nhà hàng và thực phẩm ngon ở địa phương, trưng bày ảnh chụp của những món ăn đặc sắc.

Doanh nhân tương lai Ceirra Moore (11 tuổi) - một học viên của Học viện Doanh nhân trẻ - trình bày kế hoạch kinh doanh của mình để thuyết phục các nhà đầu tư trong sự kiện được tổ chức tại Đại học West Florida. Ảnh: pnj.com

Bà Strober chia sẻ về những bí quyết trong việc dạy trẻ kinh doanh: Khi ai đó nói ‘không’ với chúng, hãy hỏi họ lý do từ chối. Hãy để trẻ tham gia vào việc kinh doanh của gia đình và hãy thử làm mọi công việc khác nhau, không chỉ là mạng xã hội hay phát triển ứng dụng mà còn là dịch vụ khách hàng và công tác nhân sự, để trẻ thấy rằng làm chủ một doanh nghiệp dù nhỏ cũng phải cùng lúc “sắm” rất nhiều vai. Bà cũng khuyên nên khuyến khích trẻ tìm công việc ở các công ty khác ngoài công ty gia đình để quan sát, học hỏi cách vận hành của họ.

Còn với Saili Gosula, một bà mẹ đơn thân với một con trai và một con gái đang sở hữu doanh nghiệp riêng tại San Mateo (bang California) thì quan niệm giản dị hơn, hãy cứ cho con cái tham gia vào công việc với mình hàng ngày, tự khắc nó sẽ có tinh thần của một doanh nhân.

Bà chia sẻ: “Thuở ban đầu bạn sẽ phải làm việc rất vất vả. Tôi đã cố ý để con cái luôn ở bên mình vì tôi không muốn công việc trở thành khoảng cách giữa tôi và chúng. Một trong những điều tuyệt vời nhất của việc tự kinh doanh là bạn có thể mang con cái theo mình trong khi làm việc”.

Con trai bà, Gabriel, vừa tốt nghiệp Đại học California, Chico với tấm bằng thương mại và đang chuẩn bị có một doanh nghiệp của riêng mình. Còn với con gái Isabela, nay mới 14 tuổi, bà Gosula tin rằng từ những gì quan sát, bà tin chắc chắc rồi con bé cũng sẽ đi theo nghiệp kinh doanh của mình.

Gosula nói: “Tôi nghĩ là mình đã tạo dựng được ý niệm tốt đẹp trong các con về việc sở hữu một doanh nghiệp. Trong tấm thiệp tặng mẹ nhân Ngày của mẹ, Isabela đã viết ra những điều để lý giải mẹ nó là một người thật tuyệt vời, trong đó có câu ‘Vì mẹ là một doanh nhân’”.

(Doanh Nhân Sài Gòn)

>> Doanh nhân dạy con kinh doanh thế nào?

Doanh nhân dạy con kinh doanh thế nào?

Dạy con kinh doanh không đơn thuần chỉ là dạy chúng cách mua – bán, mà còn phải cho chúng cách phân biệt, chọn lọc những giá trị tốt, cách theo đuổi niềm đam mê, cách vượt qua những thất bại để đạt đến thành công, theo Ian Altman. 

Là cha của hai đứa con đang trong độ tuổi vị thành niên, Ian Altman (ảnh) - CEO của Công ty Grow My Revenue và là tác giả của 2 cuốn sách bán chạy nhất trên Amazon là Upside Down Selling (tháng 2/2012) và Same Side Selling (tháng 5/2014) - mong muốn các con mình có thể học hỏi được những giá trị tốt, biết theo đuổi những khát khao của bản thân, và đặc biệt là tiếp thu những điều hay từ lĩnh vực kinh doanh.

Hiện nay, có rất nhiều ngành nghề hấp dẫn người trẻ ở đủ mọi lĩnh vực, nhưng Ian Altman cho rằng, “thật đáng xấu hổ nếu một trong những nhà khoa học hoặc kỹ sư tương lai của chúng ta không hề biết gì về cách vận hành một doanh nghiệp hoặc việc bán ý tưởng”.

Vì thế, đây chính là lúc để mỗi người thay đổi cách mà chúng ta dạy con trẻ về kinh doanh. Theo Ian Altman, cách tốt nhất để tìm hiểu về kinh doanh chính là học hỏi từ kinh nghiệm thực tế và đặc biệt là từ những sai lầm đã qua.

Bài học dành cho “doanh nhân tương lai” thích bóng đá

Ian Altman có một cậu con trai 13 tuổi rất mê môn bóng đá, hơn nữa còn là một chàng thủ môn khá cừ. Vào ngày sinh nhật gần đây nhất của cậu, Ian Altman đã tặng con một món quà đặc biệt: cổ phiếu của câu lạc bộ Manchester United.

Thế là không cần phải có một sự ép buộc hoặc sai khiến nào, cậu con trai của Ian đã tự mình theo dõi giá trị của cổ phiếu hàng ngày. Và cậu ta nhanh chóng nhận ra rằng, giá trị của câu lạc bộ vốn không dính dáng trực tiếp đến các chiến thắng của đội bóng hoặc những thiệt hại trên sân.

Cậu nhóc này cũng rất thích trò chơi điện tử bóng đá FIFA. Và trong trò chơi này, có một thị trường chuyển nhượng các cầu thủ tương tự như ngoài đời thực. Bạn có thể dùng tiền để mua xu (đơn vị tiền tệ trong trò chơi), rồi dùng xu để mua cầu thủ. Tùy theo mức độ mạnh – yếu và trình độ kỹ thuật mà mỗi cầu thủ có các mức giá (được quy thành xu) khác nhau.

Khi con trai Ian Altman muốn mua thêm cầu thủ, ông đã nói: “Con không thể đơn giản chỉ dùng tiền để mua cầu thủ. Bố sẽ cho con một ít tiền đầu tư, con hãy tìm cách tạo lợi nhuận để có thể mua thêm nhiều cầu thủ giỏi mình mong muốn”.

Rồi, bạn có tin không, chỉ trong vòng hơn 10 ngày, cậu bé đã nâng con số 300.000 xu lên thành 750.000 xu. Thay vì chỉ chăm chăm vào việc mua trực tiếp các cầu thủ mình yêu thích, cậu bé đã biết vạch ra chiến lược để liên tục nâng cao giá trị tài khoản ảo của mình. Cậu đem số tiền ít ỏi ban đầu đi mua các cầu thủ có giá rẻ rồi rèn luyện bằng các trận bóng, sau đó bán lại với giá cao.

Cậu con trai của Ian Altman đã tiếp thu một cách hiệu quả thông qua việc trải nghiệm và… mắc lỗi. Cuối cùng, cậu ấy đã hiểu được một trong những khía cạnh cốt lõi của lĩnh vực kinh doanh, đó là tối đa hóa giá bán và tối thiểu hóa giá mua.

Đây là một bài học nho nhỏ nhưng rất hữu ích và dễ tiếp thu, bởi vì nó dựa hoàn toàn vào sở thích và niềm đam mê của cậu bé.

Bài học dành cho “doanh nhân tương lai” thích công nghệ

Jason Weisenthal - CEO đồng thời là nhà sáng lập của trang WallMonkeys.com - cũng có một cậu con trai tên Zach còn đang ở độ tuổi vị thành niên. Anh chàng này cực kỳ đam mê lĩnh vực công nghệ. Jason đã đưa Zach đến tham dự một sự kiện đặc biệt của Yanik Silver mang tên “Maverick 1000 Family Freedom”.

Tại sự kiện, một trong những vấn đề được các chuyên gia tư vấn chính là làm thế nào để xây dựng thành công một trang web riêng. Cuối tuần, các “học viên” sẽ học được cách tốt nhất để tiếp cận khách hàng, định giá dịch vụ và thực hiện một bài tập để trải nghiệm việc nhận lợi nhuận hoặc phải chịu lỗ trong kinh doanh.

Vậy là trong chưa đầy một năm sau, Zach đã sở hữu một công ty kinh doanh phát đạt được gọi là Thiết kế web Zach (Zach’s Web Designs). Cậu học được cách quản lý cùng lúc việc học, kinh doanh và nhiều hoạt động khác. Quan trọng hơn hết, công ty này chính là “đứa con” quý giá do chính cậu “sinh ra” chứ không phải thuộc sở hữu của bố mẹ.

Zach nắm trong tay một “bộ sưu tập” những khách hàng đồng ý trả cho cậu một mức giá hợp lý cho dịch vụ thiết kế web theo đúng nhu cầu của họ, đồng thời họ cũng phải chi ra một khoản phí cố định hàng tháng để duy trì hoạt động của các trang web đó. Bằng cách đó, Zach đã hiểu được giá trị của các nguồn thu định kỳ hàng tháng.

Ian Altman từng hỏi Zach về bài học lớn nhất của cậu và nhận được câu trả lời rằng: “Tôi từng có một khách hàng khiến tôi rất ‘đau đầu’ vì không thể hiểu được ý tưởng của cô ấy, và vì thế mà tôi hoàn toàn bị rơi vào thế kẹt. Tuy nhiên cuối cùng chúng tôi cũng giải quyết được vấn đề, và khách hàng rất hài lòng. Do đó, hiện nay chúng tôi luôn thực hiện một khảo sát ngắn với mọi khách hàng để đảm bảo rằng mình cảm thấy hoàn toàn tự tin đối với dự án trước khi bắt đầu nó. Tôi sẽ không bắt tay vào thực hiện dự án khi chưa biết chắc rằng mình có đem lại được kết quả hay không”.

Đây chính là điều mà Ian Altman gọi là “một triết lý kinh doanh tuyệt vời”. Rõ ràng là, mỗi một thử thách mà Zach phải đối mặt sẽ mang đến một bài học mà cậu không thể nào được dạy ở trường.

(Doanh Nhân Sài Gòn)

[Xem thêm]: >> Bí quyết dạy con làm giàu của tỷ phú Donald Trump